donderdag 27 juli 2017

Nieuwe digitale publicaties Noordoost-Friesland

Met enige regelmaat voeg ik digitale publicaties toe aan ons Slideshare-platform.

Naast de digitale versies van De Sneuper (inmiddels vrijwel alle nummers t/m De Sneuper 120), hebben we ook vele oude boekjes, o.a. van wijlen W.T. Keune beschikbaar gemaakt.

En als ik op een boekenmarkt weer eens iets aardig tegenkom over onze regio, dan koop ik het en zet vervolgens de gescande versie als pdf bij de andere nummers.
Regelmatig krijg ik ook oude boekjes aangeboden.

Recentelijk heb ik deze toegevoegd:
Verkoop zathe en landen Kollumerpomp

Holwerd, de geschiedenis van een terpdorp in woord en beeld

Genealogie van de Friese adel, Burmaniaboek, Botnia

Zand erover, Friese rouw- en begrafenisgewoonten

In het spoor van de Eysinga's

Wapens en vlaggen van stad en dorpen in Dongeradeel

Vissers van Wad en Gat

Kommerzijl fotoboek

donderdag 20 juli 2017

Ontdekt Dokkumer zeeroverslied uit 1630 in de schijnwerpers

U heeft het ongetwijfeld gisteren al in de Leeuwarder Courant, op de radio bij Omrop Fryslan en NOS Radio 1 of via Twitter vernomen.
Een vondst van een van onze redacteuren heeft tot veel landelijke interesse geleid. Nykle Dijkstra van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland heeft namelijk een Dokkumer zeeroverslied uit 1630 ontdekt.
Hij kwam het eeuwenoude lied via de Nationale Liederenbank (Meertens Instituut) op het spoor. Het originele document met tekst en melodie bleek in een bibliotheek in Londen te liggen. Verder onderzoek in de archieven van Tresoar en het Nationaal Archief maakten het verhaal compleet.

Het zogenaamde ‘Beclach-Liedt’ verhaalt gedetailleerd over Duinkerker kapers die rovend langs de Friese kust voeren en uiteindelijk door twee kapiteins van de Dokkumer Admiraliteit door een list gevangen genomen werden. Vijf zeerovers werden uiteindelijk in Dokkum opgehangen. De historische vereniging presenteert het verhaal van de zeerovers in het nieuwe nummer van haar magazine De Sneuper dat eind augustus verschijnt en in het teken staat van de Friese Admiraliteit.

Admiraliteitslied
Piet de Haan van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland verzocht Shantykoor De Admiraliteitssjongers om op basis van deze nieuwe informatie over de Duinkerker zeerovers een speciaal Admiraliteitslied te maken. De nieuwe dirigent, de 37-jarige Ridzert Beetstra uit Stiens, reageerde meteen enthousiast. Samen met het koor, bestaande uit 38 zangers, vier accordeonisten, een fluitiste en percussionist ging hij vanaf juni aan de slag om het zeeroverslied goed in te studeren.

Primeur tijdens Admiraliteitsdagen
Op zaterdagmiddag 9 september om 15.00 uur zullen zij het Admiraliteitslied tijdens de Admiraliteitsdagen in Dokkum voor het eerst ten gehore brengen op de Grote Breedstraat (bij brug ’t Pypke).
De dirigent heeft het bestaande ‘Beklach-liedt van de vijf Zee-Roovers’ nauwkeurig bestudeerd en verwerkt in een Ierse melodie. Het verhaal komt in de tekst duidelijk tot zijn recht.
Bestuursleden Minze van den Akker en Pieter Zuidema zijn trots op het resultaat. ,,Het is een bijzonder lied geworden en past perfect bij de Admiraliteitssjongers.’’
Voorzitter Jan-Michiel van der Gang van de Admiraliteitsdagen vindt het mooi om te zien dat de bijzondere geschiedenis van de Dokkumer Admiraliteit op steeds meer manieren levend wordt gehouden. ,,Dit lied mag voortaan natuurlijk niet meer ontbreken op de Admiraliteitsdagen!’’

dinsdag 18 juli 2017

Tinco Lycklama Foundation brengt Friese jonkheer terug naar Cannes

Toen ik ruim anderhalf jaar geleden door George Homs vanuit Cannes gevraagd werd of ik Tinco Lycklama a Nijeholt (1837-1900) kende, wist ik niet veel meer dan dat hij voor kwam in het boek Iran and the Netherlands, interwoven through the ages, uitgegeven in 2009 door mijn goede vriend Leo Barjesteh van Waalwijk van Doorn.

Tinco was een oriëntalist uit een Friese familie die net een generatie eerder door de koning in de adelstand verheven was (1817). De basis van de familienaam ligt bij een zoon van ene Lyckle (vandaar Lycklama) en de plaats Nijeholtpade (zie oa Genealogysk Jierboek 1998).
Enige maanden na onze eerste onderzoeken richtten we de Tinco Lycklama Foundation op, een stichting die tot doelstelling heeft bijzondere avonturiers terug in de schijnwerpers te brengen. Naast voorzitter Homs en ondergetekende als secretaris, werd Wibo Boswijk penningmeester.

We besloten een website te bouwen, een Wikipedia-pagina te starten, en via Twitter en Facebook een groep volgers op te bouwen.
In eerste instantie voornamelijk om bronnen rond Tinco te digitaliseren, zodat andere onderzoekers ook makkelijker kennis kunnen nemen van deze bijzondere man, die getrouwd was met een bijzondere vrouw: Juliana Agatha barones Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg. Deze Friese familie met Duitse roots was al veel langer van adel (hoewel Nederlandse adel pas vanaf 1814) en komt al rond 1600 in Friesland op schilderijen voor.

In Beetsterzwaag kregen we contact met Tinco-kenner Ernst Huisman (94) en zijn dochter Jikke, die veel materiaal over en van hem verzameld hebben. Ook sloot de plaatselijke stichting Historisch Beetsterzwaag zich bij onze initiatieven aan. In Wolvega, waar Tinco en zijn vrouw begraven zijn op de katholieke begraafplaats, hadden we contact met zuster Matthea Levering van de Lycklamastins. In de hal van dit verzorgingshuis hangt een portret van Tinco, evenals in een vitrine van het MCL in Leeuwarden. De voorganger, het Bonifatiushospitaal, werd namelijk met steun van Tinco's echtgenote opgericht.

Na enkele bezoeken aan Beetsterzwaag en het evenement Bourgondisch Beetsterzwaag werd steeds duidelijker dat we eigenlijk ook een tentoonstelling zouden moeten organiseren.
George Homs was al in contact met het Musee de la Castre, het stadsmuseum van Cannes waaraan Tinco zijn oriëntaalse collectie geschonken had, nadat hij naar deze badplaats verhuisde. Wat toen nog een slaperig vissersdorpje was zou, mede dankzij de gemaskerde bals van Tinco, uitgroeien tot een mondaine badplaats. We wisten de museumdirectie ervan te overtuigen dat het museum zijn feitelijke oprichter eindelijk eens in de schijnwerpers zou moeten zetten. Daarbij zou zeker aandacht geschonken moeten worden aan Tinco's Friese roots, o.a. door bruiklenen van Museum Opsterland en het adelsdiploma, onderscheidingen en portret van zijn vader die onze stichting vorig jaar op een veiling in München bemachtigde.

Wibo Boswijk kwam met het lumineuze idee om de Friese vlag van de toren van het kasteel, bovenop een heuvel, te laten wapperen. En via de vrienden van de Dokkumer Vlaggencentrale kon ik dan ook snel een Friese vlag van 2x3 meter regelen. Het was de vraag of de Franse autoriteiten dit wel zouden toestaan, maar het was het proberen waard. De vlag hing uiteindelijk anderhalve dag over de baai met luxe jachten te zwaaien.

Bij de vernissage bleek de opkomst groot! Zo'n 300 mensen, veel vanuit de Nederlandse gemeenschap aan de Cote d'Azur, luisterden naar de diverse toespraken en bezochten de tentoonstelling. Niet alleen consul Peter van Santen sprak lovende woorden, ook de burgemeester van Cannes, David Lisnard en Ellen van Selm van Opsterland kwamen aan het woord, nadat ze officieel een samenwerkingsovereenkomst getekend hadden. Daarin werd uitgesproken dat er alles gedaan zal worden om in 2018 (delen van) de collectie in Cannes naar Beetsterzwaag te brengen.

We hadden ook gehoopt dat de door ons in Parijs gevonden muziekstukken van Tinco voor ons opgevoerd zouden kunnen worden, maar dat is helaas niet gelukt. Wel zijn we bezig via Crowdfunding de stukken te laten digitaliseren, om met een breed publiek te kunnen delen. Binnenkort meer hierover!

Dat we door de expositie in Cannes al veel media-aandacht genereerden blijkt wel uit de volgende berichten:
Leeuwarder Courant: Cannes eert Friese ‘stamvader’ met tentoonstelling

Sa: Cannes ontdekt Tinco Lycklama à Nijeholt

De Woudklank: Samenwerking tussen Cannes en Opsterland voor expositie Tinco Lycklama à Nijeholt

Nice Matin: Les trésors du baron voyageur exposés au musée de la Castre à Cannes

Nice Matin: Une délégation hollandaise séduite par le village

Sa! TV: Tinco in Cannes

Langs de boulevard van Cannes, La Croisette, hingen ook diverse reclameposters met de beeltenis van Tinco!

Nu op naar 2018, waarin Leeuwarden/Fryslan 2018 als Culturele Hoofdstad van Europa fungeert, en Beetsterzwaag met een Tinco museum en allerlei nevenactiviteiten in de Culturele Hoofdstraat van zich zal laten horen!

Voor wie niet zo lang kan wachten organiseren we op zaterdag 9 september 2017 in het Familiemuseum in het Ursulinenconvent te Eijsden, tijdens de Maand van de Romantiek, nog een mini-symposium over Tinco Lycklama en het Oriëntalisme.

zaterdag 1 juli 2017

Allekolonisten.nl prachtige site voor onderzoek Koloniën van Weldadigheid

Het Drents Archief heeft een nieuwe website gebouwd waarop alle onderdelen van eerder verspreide
pagina's rond de Koloniën van Weldadigheid bijeengebracht zijn.

Omdat er in het begin van de 19e eeuw grote armoede heerste richtte de officier Johannes van den Bosch in 1818 de Maatschappij van Weldadigheid op.
De doelstelling was het stichten van landbouwkolonies waarin paupers gehuisvest werden.

Er waren vrije (Frederiksoord, Willemsoord en Wilhelminaoord) en onvrije koloniën (Ommerschans en Veenhuizen). Vrije kolonisten konden hun hele leven lang het land van hun hoeve bewerken tegen betaling van een derde van hun oogst aan de Maatschappij. De onvrije kolonies waren bestemd voor het opnemen van personen van 'minder zedelijk en goed gedrag': bedelaars en landlopers.

Wat vindt u zoal in de database? O.a. Signalementskaarten (1896-1901), Wezenregisters, Stamboeken vrije koloniën en Burgerlijke Stand gegevens. Van een klein deel van de bedelaars is een signalementskaart met foto en beschrijvingen van de uiterlijke kenmerken gemaakt.

Zoekt u zelf eens op http://allekolonisten.nl/
Via Geavanceerd zoeken kunt u ook alleen op plaatsnaam geboorte zoeken! Zoals Dokkum bijvoorbeeld.