donderdag 27 juni 2013

Dokkum als thuishaven Sontvaarders na 1795 vrijwel verdwenen

Deze week is er weer een update geweest van doorvaarten in de Sonttoldatabase. Deze bevat nu gegevens over de periode 1686-1857 en binnenkort zelfs vanaf 1630.

Voor de sneupers met interesse in schippers met thuishaven Dokkum had dat weinig toegevoegde waarde. Zoals te zien in het overzicht hieronder was (officieel) de vaart vanuit Dokkum, na het topjaar 1767, vanaf 1795 welhaast verdwenen!
Het Fries Scheepvaartmuseum meldt daarover het volgende: In 1795 sloten de Republiek en Frankrijk, na een oorlog van twee jaar, vrede. Daarmee kwam de Republiek, net als Frankrijk, in oorlog met Engeland. Engelse oorlogsschepen blokkeerden de Nederlandse kust. Scheepvaart onder Bataafse vlag werd bemoeilijkt. Engelse kapers vormden een voortdurende bedreiging voor de koopvaardij. Veel schippers namen vanaf 1795 daarom hun toevlucht tot het gebruik van vlaggen van neutrale staten als Pruisen, Papenburg, Emden of Kniphausen!
Zo gebruikte Daniel Symons Zijlstra uit Ezumazijl de vlag van Pruisen, werd toch gekaapt, maar wist zich uiteindelijk vrij te pleiten voor het Engelse High Court of Admiralty.

dinsdag 25 juni 2013

11en30 juli 2013

Artikelen in 11en30 van juli 2013, het blad van NGV Friesland:

- Help: Doopsgezind (o.a. familie Kamstra en Boonstra, Drachten en gezin Roel Hendriks en Saapke Arends), D. Paetzel-Veenstra
- Vergeten helden uit Witmarsum, over Sybren Saecklesz, Pierre Aylva en Eebel Frisvoegel rond 1569 en de Slag bij Heiligerlee (zie ook Vrije Fries 1868 en 1890), Johan Seekles
- Wapens uit Friesland (gehucht in Nedersaksen), Jos Kaldenbach
- Een zuivelverhaal, over o.a. Galama, Miedema, Brandsma Witteveen en Hettinga, Kees Witteveen
- Matriarchale stamreeks Trijntje van der Meulen (Jetten, Huisman, Loek, Bruinsma, Scholten), Tineke Hartman
- Ze zijn te dom. Memorie van successie van Jetze Ruurds Veldhuis, Antonia Veldhuis
- De balk en de splinter: aanvulling artikel Sytze Giezen over ds Andreas Salmasius, Een laat huwelijk, met info van filosoof Bauke Zijlstra.

zondag 23 juni 2013

Tekst lied Arme Visschers, gezongen in NH kerk Paesens

Na de prachtige documentaire Arme Visschers van Johann de Graaf vroeg ik hem of hij de tekst van het Friestalige lied dat de hoofdrol speelde ter beschikking kon stellen. Hij heeft dat gedaan en dus hierbij voor u allen:

De see slacht hymjend yn it slyk
En op’e dyk stoarje de holle eagen oer de weagen.
De see dy’t alles weiskuort hie
Wat alles, wat alles, alles foar my wie, alles foar my wie.
It antwurd, it antwurd raast yn’t wylde skom, ‘k jou nea wat werom.
De see slacht hymjend op’e dyk; yn’t slyk is alle treast ferlern.
Ûnleiich kâld in gûlend bern
Yn’t giftich skom komt heit werom, komt heit werom.
En bolderjend raast oer it strân syn lêste groetnis oer it lân.
Yn myn lea fynt syn bea de rêst en frede fan, frede fan de dea.

zaterdag 22 juni 2013

Sneuper 110 over drie eendenkooien van Oudwoude

Sneuper 110 staat in het teken van een uitgebreid verhaal van Gerard Mast over drie eendenkooien bij Oudwoude. Ook de jonge sneupster Marissa Kikstra komt met een interessant verhaal over de Tweede Wereldoorlog in Dokkum. Naast een artikel over de bekende familie Meindersma ook een link met een tweetal BN-ers in het artikel van ons lid Mattie Bruining. Dat en nog veel meer in dit zomernummer van De Sneuper:

Inhoudsopgave:
HISTORIE & STREEKGESCHIEDENIS
- De drie eendenkooien van Oudwoude, Gerard Mast
- Meindersma’s en de molen van Ee, Sake Meindersma
- De oorlogsslachtoffers van Dokkum, Marissa Kikstra

GENEALOGIE & FAMILIEGESCHIEDENIS
- Enkele familieleden van kooiker Freerk Dirks, Gerard Mast
- Zelfde voorouders: Dione de Graaff & Martin Bril, Mattie Bruining

RUBRIEKEN & COLUMNS
- COLUMN: Je mutte mar hoare..., Ale Hansma
- DE KOFFER: het sprookje van tante Mathilde, Hilda Bouta
- HERALDIEK: Dorpswapens Aalsum & Anjum, Rudolf Broersma

DIGITAAL & ACTUEEL & VARIA
- Digitaal verhaal: website en blognieuws, Hans Zijlstra

Wilt u ook meegenieten van de interessante verhalen uit onze regio, dan kunt u zich eenvoudig aanmelden als lid (slechts 15 euro per jaar) via dit online formulier.

Tevens kondigen we de Ledendag aan die dit najaar door onze vereniging op zaterdag 5 oktober wordt gehouden, met publicatie oral history boek Op de Praatstoel 2. Voor leden uiteraard met korting te koop.

vrijdag 21 juni 2013

De Nederlandsche Leeuw 1883-1932 online raadpleegbaar

En wederom is er een mooie bron voor genealogen en historici online gekomen. Deze keer betreft het het respectabele De Nederlandsche Leeuw. Of zoals ze zelf zeggen op hun website: De Nederlandsche Leeuw is – sinds het in 1883 voor het eerst verscheen – het toonaangevende Nederlandse tijdschrift op het gebied van de genealogie en heraldiek. Het is een onmisbare bron voor ieder die zich op een wetenschappelijke manier met familiegeschiedenis bezighoudt, en bevat tevens een schat aan gegevens voor historici en kunsthistorici.

Niet alle jaargangen zijn online beschikbaar maar in ieder geval wel 1883-1932. Dat zijn meer dan 8.600 pagina’s! Met het zoekveld kunt u alle jaargangen op woorden doorzoeken. U kunt ook door de jaargangen bladeren door op een van de jaartallen te klikken.
Gaat u maar eens zoeken in de online database via http://www.knggw.nl/raadplegen/de-nederlandsche-leeuw/
Op zoekterm Dokkum vindt u alleen al 75 resultaten

donderdag 20 juni 2013

Boeken over uurwerkmakers in Joure en heel Friesland

Na ca. 10 jaar archiefonderzoek door Lammert en Siet de Bruin, lid van onze vereniging, over de
geschiedenis van de uurwerkmakerij in Friesland, met name gericht op Joure en omgeving, heeft dit geresulteerd in het schrijven van een boek hierover door Lammert de Bruin. Omdat ze eigenlijk in de archieven heel Friesland doorworstelden, kwamen ze tot zoveel informatie dat ze besloten om dat in een tweede boek te verwerken.
Het eerste is "Uurwerkmakers in Joure" waarin de geschiedenis van de uurwerkmakerij, de uurwerkmakers (ook genealogisch uitgespit), produktie en foto's. Ook de klokschilders zijn hierin meegenomen, etc.
Het tweede is "Uurwerkmakers in Friesland" en is een index op naam van alle uurwerkmakers en klokschilders die zijn gevonden, met alle gegevens en hun gebeurtenissen (alleen tekst).
De boeken worden in juni 2013 uitgegeven. Mocht u belangstelling hebben om er een aan te schaffen:
 

Van "Uurwerkmakers in Joure" is de prijs 24,95 euro (inclusief verzendkosten).

Van "Uurwerkmakers in Friesland" is de prijs 14,95 euro (idem). Dit boek bevat louter tekst.


U kunt zich hiervoor inschrijven op het emailadres: bergsiet@gmail.com met vermelding van naam, adres en hetgeen u wilt bestellen. 

Zie voor meer informatie de website van Siet de Bruin, waar ook een zeer volledige en handige Namenindex, evenals een Inhoudsopgave en deze introductie staat:
Steeds meer uurwerkmakers in de 18e eeuw
Mede door het succes van de nieuwe staartklok bleef ook in de 2e helft van de 18e eeuw de vraag naar Friese klokken verder toenemen. Steeds meer personen begonnen in Joure als uurwerkmaker, en ook hun zonen werden in het vak opgeleid. Naast de families Van der Meulen, de Aleva’s, de Bouma’s en Vijlstra’s, die in deze periode als uurwerkmakers begonnen, waren er ook uurwerkmakers die geen opvolging hadden voor hun uurwerkmakerij.
Enkelen waren nooit getrouwd en anderen hadden geen zoon die de uurwerkmakerij kon voortzetten. Bij een enkeling was hun huwelijk kinderloos gebleven. Het zijn juist deze uurwerkmakers waarvan in de archieven vaak veel minder is terug te vinden.

dinsdag 18 juni 2013

Grondige schilderbeurt voor de Dokkumer trekschuit

Door Henk Aartsma

Het Dokkumer schildersbedrijf Loonstra en een 7 tal leerlingen van de J.J. Boumanschool zijn in deze maand druk bezig om de Dokkumer trekschuit De Herinnering een grondige schilderbeurt te geven. Het samenwerkingsverband heeft als doel om de leerlingen werkervaring op te laten doen. Het levert ongetwijfeld een mooi schouwspel op als de trekschuit straks, dankzij het puike schilderwerk, weer in volle glorie een tochtje rond Dokkum maakt. Zie ook ons oude bericht over de trekschuit op een eerdere versie van onze website.

zondag 16 juni 2013

De vergeten tuinen van Vlaskamp

Door Arjen Dijkstra, Nes
Landschapsbeheer Friesland organiseerde op vrijdagmiddag 14 juni een minisymposium als afronding van een inventarisatieproject naar de “Vergeten tuinen van Gerrit Vlaskamp”. Vlaskamp (1834-1906) legde in de tweede helft van de 19e eeuw een groot aantal tuinen aan bij Friese notabele woningen en boerderijen die nu cultuurhistorische waarde hebben. Daarnaast is zijn naam verbonden aan de Wilhelminaparken van Grou en Sneek.

Rekening Bolstienpleats
Initiator van deze inventarisatie is Aly van der Mark. Mevrouw van der Mark was al een keer aanwezig bij één van onze najaarsbijeenkomsten (2011, Ternaard) met het verzoek om informatie over notabele huizen in onze regio. Op dat moment was zij al enige tijd bezig met haar onderzoek. Basis van haar onderzoek was de geschiedenis van de familie van haar echtgenoot. Zij hoopte toen ze begon, “dat het maar een beetje een interessante familie zou zijn”. Dat bleek inderdaad het geval… 

Bolstienpleats, Aalsum


Zeer enthousiasmerend vertelde zij over hoe haar familieonderzoek zich uiteindelijk uitbreidde tot een geheel ander onderzoek. Zij ontdekte meer dan 350 plantlijsten in de boekhouding van de kwekersfamilie Bosgra met de vermelding ‘door Vlaskamp’. Dit vormde een aantal jaar geleden de aanleiding voor het onderzoek naar de tuinen en parken van zijn hand.

Landschapsbeheer Friesland was benieuwd naar huidige toestand van de tuinen en parken. Wie zijn de huidige eigenaren? Wat resteert er nog van het oorspronkelijke
ontwerp? Kan de eigenaren een perspectief geboden worden t.a.v. de toekomst van hun Vlaskamptuin? Door het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen de inventarisatie uitgevoerd. Anne Wolff van het kenniscentrum vertelde ons over de resultaten van het onderzoek. Een tuin is levend en kent een doorlooptijd. Toch is zo’n 34% van de Vlaskamptuinen nog herkenbaar. Een belangrijk aandeel van de tuinen ligt in de gemeente Dongeradeel. Een prachtig voorbeeld daarvan is de Bolstienpleats bij Aalzum, die nu wordt gebruikt als Bed & Breakfast.

Aly van der Mark schreef het boek ‘Prieel op de heuvel’ over zes generaties Vlaskamp. Zij overhandigde het eerste exemplaar aan burgemeester Ter Keurs van de gemeente Tytsjerksteradiel.

Na de pauze werden een aantal workshops gehouden. We konden bij het St Anthoon Gasthuis in het echt zien hoe een Vlaskamptuin, met invloed van volgende architecten, verder ontwikkelt. De andere workshops waren gericht op het maken van een tuinbiografie en hoe je een tuin kunt herstellen en verder ontwikkelen. Het symposium was dan ook vooral gericht op de huidige eigenaren van Vlaskamptuinen.

Met dit minisymposium is het project rond Gerrit Vlaskamp niet afgesloten. Eigenlijk is het nog maar net begonnen. 2014 wordt een Vlaskampjaar, met o.a. een expositie in het Fries museum. De promotie wordt goed opgezet. Er is sinds kort een website (www.gerrit-vlaskamp.nl) in de lucht, Gerrit heeft zijn eigen Facebookpagina (binnen een week 150 vrienden!) en hij Twittert. Om Jan Piet de Boer van Landschapsbeheer te citeren: “Gerrit Vlaskamp leeft door, nu zijn tuinen nog!”  

vrijdag 14 juni 2013

ePistolarium ontsluit 20.000 brieven uit Gouden Eeuw

Mijn nieuwsgierigheid werd gewekt door een bericht op Emerce getiteld 20.000 geleerdenbrieven uit
Gouden Eeuw digitaal te doorzoeken
Het deed me denken aan het initiatief Gekaapte Brieven, waarin door het Meertens Instituut en vrijwilligers transcripties van 17e en 18e eeuwse brieven zijn opgenomen die vanaf gekaapte schepen uit de Republiek in de National Archives te London terechtkwamen. Maar blijkbaar is dit een nieuw project!
Met het project Geleerdenbrieven, Circulation of Knowledge and Learned Practices in the 17th-century Dutch Republic zijn 20.000 brieven van 17e eeuwse wetenschappers in 8 verschillende talen, met nadruk op Nederlands, Frans en Latijn opgenomen in een online database. Er is een grote spellingsvariatie aan namen maar alle spellingen zijn terug te leiden tot 1 en dezelfde figuur. De database wordt ePistolarium genoemd, waarin geavanceerde zoekopdrachten mogelijk zijn door allerlei zoeksuggesties. 
Prachtig is ook de optie om correspondentennetwerken te visualiseren zoals hierboven getoond voor brieven die het woord Franeker bevatten. Blijkbaar zijn daar bij betrokken (ongetwijfeld in verband met de universiteit aldaar): Rene Descartes, Lodewijk Huygens, Bernhardus Fullenius, Martin Mersenne, Lodewijk Gerard van Renesse, Christiaan Huygens, Willem Frederik van Nassau-Dietz, Philip Ernst Vegelin van Claerbergen en Constantijn Huygens.
Op zoekterm Doccum worden 2 brieven gevonden: een van juli 1631 van Johannes Uytenbogaert (1557-1644) uit Den Haag naar Hugo de Groot (1583-1645) te Parijs en een van 19 oktober 1636 van Sweder van Haersolte (1582-1643) uit Den Haag naar Constantijn Huygens (1596-1687) te Sprang.

Doel is om te streven naar 150.000 brieven in de database. Een prachtig project om te blijven volgen waarin de gemeenschappen van alfa's en beta's in beeld worden gebracht!
Bekijk anders eerst ook even de verhelderende video over dit project.

woensdag 12 juni 2013

Kwartaalblad Genealogie CBG, juni 2013

Inhoud van dit nummer:
De namen van vondelingen
De gewoonte om baby’s ergens achter te laten in de hoop dat anderen hen een beter bestaan bieden is van alle tijden. Tegenwoordig komt dit verschijnsel in Nederland nog maar weinig voor, maar in het begin van de negentiende eeuw werden er in de grote steden jaarlijks tientallen vondelingen aangegeven. Die moesten allemaal een originele naam krijgen. Maarten van der Meer beschrijft hoe die naamgeving in zijn werk ging en tot welke fraaie, grappige maar soms ook droevige resultaten dat leidde.

Joodse genealogie: wat is het verschil?
In 1987 werd de Nederlandse Kring voor Joodse Genealogie opgericht. De voornaamste reden was het besef dat joods genealogisch onderzoek een hele serie aan extra moeilijkheden met zich meebrengt. Harmen Snel behandelt de drie voornaamste problemen: het ontbreken van veel primaire en secundaire bronnen, de bijzondere naamgeving en de mobiliteit van de joodse gemeenschap.

Sien, het model van Van Gogh
Dit voorjaar was de dramaserie Een huis voor Vincent te zien op tv. In de trailer kwam telkens die ene scène voor, waarin Vincents schildersmodel en geliefde Sien Hoornik hem verwijtend toeriep dat ze geen brood kon kopen van zijn kunst. Pauline Meijer-Knaap, een nazaat van Siens jongere broer Marinus, vertelt hoe het Van Goghs model verder verging.

Neef en nicht vrijt licht
Wie in zijn of haar kwartierstaat meermalen bij dezelfde voorouders uitkomt, mag ervan uitgaan dat er huwelijken zijn gesloten tussen personen die vrij nauw verwant waren. Er zijn zelfs Nederlandse families waarin onderlinge huwelijken een vast patroon vormden. Deze praktijk was bedoeld om huizen, land of ander vermogen in de familie te houden. Ook godsdienstige voorkeuren konden een rol spelen, zo kwam ‘binnentrouw’ in de zeventiende eeuw veel voor onder doopsgezinden. Kees Kuiken peilt vijf parentelen rond 1600 op dit verschijnsel.

Carolines fotoalbum
Vorig jaar mei kreeg het Centraal Bureau voor Genealogie een fotoalbum aangeboden. De gever had het album en enkele losse familiefoto’s via via in handen gekregen maar de precieze herkomst was hem niet bekend. De foto’s dateren uit de tweede helft van de negentiende eeuw. Aad van der Tang ondernam een intensieve speurtocht en vond voldoende aanknopingspunten om de geportretteerden te identificeren. Hij neemt de lezer bij de hand langs zijn vragen en antwoorden. Een paar raadsels blijven echter onopgelost.

Kijk op bronnen - afl. 8: De venia aetatis of meerderjarigheidsverklaring
Het moment waarop iemand als meerderjarig wordt beschouwd, verschilt per periode, plaats, rechtshandeling en geslacht. Soms was het nodig dat moment te vervroegen en diende men een verzoek om venia aetatis in bij de overheid. Hoewel ze van toepassing zijn op een relatief beperkte groep, vormen deze meerderjarigheidsverklaringen een belangrijke genealogische bron. Maarten van Bourgondiën  vertelt waarom.

Verder zoals gebruikelijk de rubrieken Nieuws, Gesignaleerd (bij de boeken een ietwat late recensie (NGV had hem allang) van It Fokke Ybele’s Skaai. 270 jaar familie Fokkema, Twijzel 2010) , CBG weet raad, Uit de archiefkast, het Wapenregister, de non-fictie leestips in Familiedrukwerk, de lezerscolumn Familiekroniek en de vaste columns Memo, Favo, Digitaal, Namen en meer en Vrouwen en kinderen eerst. Nieuw zijn de rubrieken Archiefwijzer en Familiejournaal.
Genealogie wordt vier keer per jaar toegezonden aan Vrienden van het CBG. Losse nummers zijn ook verkrijgbaar.

dinsdag 11 juni 2013

Familie van tien of meer generaties terug

Als hobby-genealoog heb ik regelmatig per email contact met verre familieleden. Zowel mede-leden van onze Historische Vereniging Noordoost Friesland als contacten die tot stand gekomen zijn door bijvoorbeeld een vraag op een online forum of een Y-DNA database. Laat ik eens een paar voorbeelden noemen.

Al jaren geleden deed ik mee aan een test met wangslijm voor het National Geographic Genographic Project. De resultaten daarvan leveren een lange rij van cijfers op en een zogenaamde haplo-groep van het mannelijke Y-chromosoom. Die gegevens kun je vervolgens delen via een Y-DNA database met andere deelnemers en als er een gehele of gedeeltelijke match is krijg je automatisch bericht per email. Er zijn verschillende gradaties van het aantal markers (mutaties) die je in kaart kunt laten brengen. In mijn geval heb ik 67 markers in beeld. Een tijdje geleden kreeg ik een mail van een Amerikaanse man met de familienaam Schenck die exact dezelfde rij nummers had. Dat je genetisch verwant bent lijkt dan vrij duidelijk maar puur op basis van het vergelijken van genealogische gegevens over de afgelopen pakweg 400 jaar hebben we geen enkele connectie kunnen vinden. De link moet dus ergens meer dan tien generaties terug liggen, voor mijn gevoel in Noord-Duitsland, maar bewijs ontbreekt vooralsnog.

Ooit zag ik in de digitale versie van Gens Nostra op het verenigingskantoor van de NGV in Weesp een vraag over mijn voorouder in mannelijke lijn Geert Jochums, geboren in 1709 te Ee, die een broer Jan Jochums had. De vragensteller, die van Jan Jochums afstamde, had dus dezelfde mannelijke voorouder als ik, hun beider vader Jochum Geerts, geboren in 1686 te Ee, negen generaties terug. Deze heer Boswijk heb ik inmiddels diverse malen ontmoet tijdens genealogische evenementen.

De hierboven genoemde Geert Jochums had twee zoons, Dirk/Durk Geerts en Jochum Geerts, die beide visser waren bij de Ezumazijl, eind 18e eeuw. Ik stam rechtstreeks af van Jochum Geerts, wiens nazaten de familienaam Zijlstra aannamen. Maar de nazaten van zijn broer Dirk of Durk namen de familienaam Gaasterland aan. En dat overigens zonder een duidelijke connectie met het gebied in Zuidwest Friesland. Het vermoeden is dat Gaast/Geast verwijst naar zandgronden bij de kwelders van de Lauwerszee. Afijn, een van onze verenigingsleden Gaasterland woont net als ik in Amsterdam en stamt af van genoemde tak. Afgelopen week fietste ik even bij hem langs en kon ik hem de hand schudden. Zowaar leek hij ook nog een beetje op mijn overgrootvader Bauke (geboren 1857 in Niawier), van wie ik een foto heb (zie rechtsboven in het blok met portretten)!

zondag 9 juni 2013

Historisch Tijdschrift Fryslan over Friese Meren

Onze meren zijn, zeker in economisch zware tijden, een onmisbare inkomstenbron voor Friesland. Als een
Zuid-Europees probleemland drijft ook Friesland deels op Duitse investeringen, al kunnen we van mening verschillen over de kwaliteit van de tegenprestatie en de toon van waardering voor onze oosterburen. Een nadere blik in de geschiedenis leert dat het zoete water altijd al zorgde voor een goedbelegde boterham. Het enige dat wèl veranderde, is de dreiging van het woeste water dat kostbare landbouwgrond opslokt, have en goed overstroomt en vee laat verdrinken.
Het binnenwater staat als het ware gebeiteld in de blauwdruk van het Friese karakter, veel meer dan de zee die ons omringt. Dat kan ook moeilijk anders als we weten dat ons gewest van oudsher een archipel van (schier)eilandjes is. Plassen en meren kwamen en gingen door zoutwinning, droogmaling voor nieuwe landbouw, turfgraverij, overstromingen en transport. Dorpen verdwenen in de kolkende watermassa, de helft van Friesland was eeuwenlang alleen over het water bereikbaar. Vier artikelen in deze Fryslân belichten verschillende aspecten van de rol van de meren in de Friese geschiedenis.

In deze editie ook een schets van Doede Nieuwenhuis (Munnekezijl 1907); een onderwijzer van de klassieke stempel die zich met alle ziel en zaligheid inzette voor de Friese taal, maar zijn idealen plompverloren achterliet toen hij naar Utrecht verkaste. Hilarisch en tragisch waren de laatste decennia van de Harlinger Admiraliteit: voor veel teveel geld werden schepen gebouwd die de haven niet eens konden verlaten. Corruptie tierde welig, de bestuurlijke schoonmaak bleef achterwege. Beschamend, maar het levert wel een boeiende vertelling op. De geschiedenis van berenburg staat de meesten van ons wazig voor de geest, maar hoe zat het nu precies met dat ‘It kin net!’?
Meer op de site van Historisch Tijdschrift Fryslan.

woensdag 5 juni 2013

Lied Arme Visschers doet geschiedenis herleven

Documentairemaker Johann de Graaf uit Dokkum werkte de afgelopen maanden aan een prachtige
ode aan de vissers van Paesens-Moddergat.
Het begon met een oud bericht in het archief van de Leeuwarder Courant over de ramp in 1883.
In het 'Geheugen van componerend en musicerend Nederland', het Nederlands Muziek Instituut, archief in Den Haag, vond De Graaf het muziekstuk terug dat in 1883 werd gecomponeerd om geld mee in te zamelen voor de weduwen en wezen van Moddergat na de grote vissersramp van 5 maart 1883. Dat werd destijds echter een nieuwe ramp want de toeschouwers bij de uitvoering in de Harmonie te Leeuwarden hielden de hand op de knip!

In de documentaire treed Sytse de Vries op als componist Maurice Hageman. De bekende Gerrit Breteler werd bereid gevonden het muziekstuk opnieuw uit te voeren, maar hij vond wel dat het dan in het Fries beter zou passen bij de sfeer van de Wadden bij Paesens-Moddergat.

Terloops wordt nog de zoon van Maurice Hageman genoemd, Richard Hageman, die als Amerikaans acteur en zanger carriere maakte.
Mooie beelden zijn er ook gemaakt aan boord van het vissersschip van Monte Schregardus, in wiens familie slachtoffers vielen tijdens de Ramp van Moddergat in 1883.
Breteler komt in beeld op zijn woonboerderij in Nes, waar hij de uitspraak doet: "volgens vissers is de zee de oerhoer. Ze zijn er graag op, maar zijn ook weer blij als ze er vanaf zijn."
Louw Vanger vertelt op de zeedijk de details van de gebeurtenissen in 1883, waarbij de overlevende Gerben Basteleur zijn omgekomen broer in de visnetten kreeg maar dat verzweeg totdat de vis verkocht was!
Tenslotte werd er gefilmd in de Kerk te Paesens. O.a. Pytsje de Graaf kwam in beeld, en ik stiekum ook nog even bij het naar binnen lopen van de kerk.

Gisteren, dinsdag 4 juni, was het zover. De premiere op Omrop Fryslan TV. Op zaterdag 8 juni om 10:30 uur ook nog op Nederland 2. Nogmaals te zien op zondag 9 juni om 15:30 uur op Nederland 2.
U kunt op de website van Omrop Fryslan TV de documentaite Fryslân DOK, Arme Visschers, it fergetten liet fan de fiskersramp alvast nog even rustig online bekijken.

zondag 2 juni 2013

Foto's van oud Dokkum op Facebook

Onze Historische Verening Noordoost Friesland heeft al lang een website, blog en Twitter-account. Dat is voor de beperkte mankracht voldoende om ons toch goed te profileren en vindbaar te maken via zoekmachines als Google. En dat blijkt ook wel aan de constante stroom bezoekers op die websites, die ook regelmatig tot ledenaanwas leidt (we hebben inmiddels 545 leden) omdat we het makkelijk maken om je online aan te melden voor slechts 15 euro per jaar (en dat alleen al voor de 4 kleurennummers van De Sneuper en de Dubbel-cd met de eerste 75 nummers).
Bovendien kunnen onze leden gratis digitale foto's aanvragen uit de door Jan de Jager vele gedigitaliseerde oude foto-albums (zoals van de familie Alberda). Via de lijst van onderwerpen van onderzoek en emailadressen van medeleden (die je als nieuw lid krijgt of kan opvragen via ons emailadres) kan ook eenvoudig gebruik gemaakt worden van dit sterke netwerk van kennis over genealogie en streekhistorie in Noordoost-Friesland! En even belangrijk is natuurlijk dat leden en zelfs niet-leden ons via email prachtige artikelen sturen die we in ons kleurrijke kwartaalblad De Sneuper (oplage 650) kunnen publiceren.

Waar we nog geen tijd voor hadden was het opzetten van een Facebook-account, waar ook makkelijk op gereageerd kan worden. Er zijn inmiddels immers veel mensen die op Facebook actief zijn.
Sinds enige tijd hebben echter onze vrienden van Oud Dokkum een Facebookpagina geopend waarop ze oude foto's plaatsen. Hierop wordt al veel gereageerd. Zelf zag ik vandaag een foto van een interessant schilderij van eind 18e eeuw (dus in de tijd van rond het Kollumer Oproer van 1797) die een beeld van de Halvemaanspoort geeft met op rechts nog een klein stukje van de IJsherberg, die ook nu nog bestaat. Weet iemand wie de schilder is en waar het origineel is?
Neemt u ook eens een kijkje op die Facebookpagina (u hoeft trouwens zelf niet op Facebook te zitten om het te kunnen bekijken!).

Update van Piet de Haan: De facebook site OudDokkum heeft niets te maken met de Stichting Oud Dockum, die lezingen verzorgd.
Deze site wordt gerund door een aangetrouwde neef van mij, Johan van der Bij, die in Dokkum een drukkerij/printshop [Allprint] op de Hogepol heeft. Hij is er een paar maanden geleden mee begonnen. Je kunt de foto's etc ook bij hem brengen en dan scant hij ze in.
Update HZ: Het schilderij schijnt in bezit te zijn van het Fries Museum. Alleen is de online collectie nog niet zo goed ontsloten als ooit wel eens beloofd is ;-(
Mogelijk is het deze (hoogte: 75.0 cm, breedte: 98.0 cm, hoogte: 86.5 cm, breedte: 110.0 cm, olieverf op doek, eigendom van Fries Genootschap): http://collectie.friesmuseum.nl/portal/search?start=1&view=table&query=halvemaanspoort