donderdag 31 januari 2013

Dokkumer trommel te Leipzig uit omstreeks 1813

Via Tjeerd Inia kreeg ik de tip dat op de site van Europeana weer leuke vondsten waren te zien die betrekking hebben op o.a. Dokkum. Ik wist dat deze Europese website voor cultuurhistorische zaken met regelmaat wordt aangevuld maar ik had blijkbaar recent niet meer gezocht met zoekwoord Dokkum en de varianten Dockum en Doccum want de meeste vondsten die Tjeerd meldde had ik nog niet eerder gezien.
De meest in het oog springende afbeelding vond ik wel die van een trommel met het Dokkumer stadswapen die zich blijkbaar in de collectie van een museum in het Duitse Leipzig bevindt (Stadsgeschichtliches Museum Leipzig). In de beschrijving wordt aangegeven dat de datering omstreeks (um) 1813 is, hoewel ik zelf op de trommel het jaartal 1821 zie afgebeeld. Dat maakt in dit geval nog wel wat uit omdat 1813 aan het einde van de Franse tijd is (en de Volkerenslag bij Leipzig!) en dus een rol in de oorlog gespeeld kan hebben, maar als het van 1821 is zal het meer van ceremoniële aard zijn geweest. De trommel is gemaakt van hout met leer en messing elementen. Volgens de beschrijving is het een infanterie-trommel met het Dokkumer stadswapen (een halve maan met drie sterren) en de letters SPQD 482 J (?) = Senatus Populusque Doccumanus/Doccumensis(?) = Senaat en Volk van Dokkum. Dat 482 J met een vraagteken moet dus volgens mij 1821 zijn. Feit is in ieder geval dat er in Dokkum lange tijd een stadstamboer was die bij mededelingen van de stadsomroeper al wandelend door de straten van Dokkum op de trom sloeg. Maar het lijkt me dat rond 1820 dat gebruik inmiddels al gestopt zou zijn. Het zou bv passen in de Dokkumer schutterij. Dan zou museumdirecteur Ihno Dragt hier vast ook meer van weten.
Als er andere sneupers zijn die deze trommel herkennen en er meer over kunnen vertellen, dan hoor ik dat graag!
Update: Ook op een gevelsteen uit 1834 in het Dokkumer brugwachtershuisje de letters SPQD en in de Koningsstraat 13, voorbeeld in zandsteen en in kleur.

2 opmerkingen:

Rampjaar zei

Dit is volgens mij een schutterij trommel, niet van de infanterie.

Hans Zijlstra, blogger, sneuper, ondernemer zei

Dat dacht ik inderdaad zelf ook, zoals in de tekst aangegeven. Het museum heeft het waarschijnlijk aan de foute datering van 1813 gekoppeld.