woensdag 19 oktober 2011

Saapke Goslings en de merklap

Afgelopen zaterdag werd, gelijktijdig met onze ledendag, in Tresoar een speciale dag gehouden rond merklappen. Deze lappen, ook wel letterlappen genoemd, waren voor jonge Friese dames werkstukken waarmee ze oefenden op diverse soorten steken. Toen vroeger kleding vaak op de bleek te drogen werd gelegd was het van groot belang dat het gemerkt was met ingenaaide initialen.
Een van de Friese meisjes die in 1776 een dergelijke merklap maakte was de ongeveer 9 jaar oude Saapke Goslings uit Dokkum. Ze werd aldaar gedoopt op 15 februari 1767 als dochter van de organist Gosling Jans en Saapke Oeges. Haar grootvader was de schoolmeester en dorpsrechter van Ee, Jan Goslings, die ook de leermeester was van Foeke Sjoerds. Ons lid Henk Goslings heeft de genealogie van deze familie uitgezocht.
Saapke trouwde te Dokkum op 14 april 1793 met apotheker/koopman Tjeerd Posthumus uit Dokkum, met wie ze de kinderen Doetje (1793), Saapke (1795), Nicolaas (1798), Gosling (1800), Saapke (1803) en Aafke (1806) kreeg.
Het Fries Museum heeft in haar collectie een schilderij van het gezin, gemaakt in 1830 door zoon Gosling Posthumus (zie ook zijn zelfportret in Dokkum), waarop de dan ongeveer 63-jarige weduwe Saapke staat afgebeeld met de dochters Doetje (37), Saapke (27) en Aafke (24) en de schilder Gosling (30) zelf.
Het aardige is dat op het schilderij dochter Saapke Posthumus (rechts) ook met een naaiwerkje bezig lijkt te zijn. Er gaat veel symboliek uit van de verwijzingen naar allerlei deugden (bijbel, boek/studie, respecteren van de moeder etc.). De merklap van moeder Saapke Goslings is bewaard gebleven in de collectie van het Fries Museum, waarvan de merklappen sinds kort dus online staan op de Friese Merklappen-site. Interessant om eens in rond te sneupen!

Geen opmerkingen: